آیا تا به حال در شرایطی قرار گرفته‌اید که نیاز به درمان اورژانسی فشارخون پایین داشته باشید؟ آیا با راهکارهای درمان اورژانسی فشار خون پایین آشنایی دارید؟ در پاسخ ابتدا باید به شما بگوییم که فشار خون پایین به سادگی قابل درمان است و به اندازه فشار خون بالا نگران کننده نیست. اما با این حال نباید فشارخون پایین را نادیده بگیرید، زیرا این مشکل در صورت تداوم ویا کاهش غیر طبیعی آن در شرایط اورژانسی می‌تواند منجر به بروز شوک شود که خطرناک است و لازم است بیمار تحت مراقبت‌های اورژانسی پزشکی قرار بگیرد.
براساس گفته انجمن قلب آمریکا (AHA)، عدد 120/80 میلی‌متر جیوه و کمتر نشان دهنده فشار خون( بلاد پرشن) طبیعی است. حال اگر بلاد پرشن فردی به میزان زیادی کمتر از این حد نرمال باشد، افت فشار خون رخ می‌دهد. در اغلب موارد فشارخون پایین‌تر از 9 روی 6 را فشار خون پایین در نظر می‌گیرند. اما فراموش نکنید که این عدد بطور کلی عنوان شده و استانداردهای تعیین بلاد پرشن به عوامل متعددی از جمله جنسیت، وزن و سن بستگی دارد. فشار خون پایین می‌تواند ناشی از عوامل متعددی از جمله فشار کاری زیاد، تغذیه نامناسب، ترس و استرس، خونریزی بیش از حد در دوران پریودی خانم‌ها و بارداری باشد.
چنین شرایطی در اکثر اوقات مشکل‌ساز نیستند و حتی ممکن است فرد از پایین بودن بلاد پرشن خود بی اطلاع باشد. اما زمانی که بلاد پرشن بیش از اندازه کاهش پیدا کند و در بدن فرد علائمی بروز کند، لازم و ضروری است تا پیش از اینکه خطری بیمار را تهدید نکند، فرد تحت درمان اورژانسی فشار خون پایین قرار بگیرید.
براساس گزارشات پزشکی اعلام شده افراد مبتلا به فشار خون پایین بطور منظم با نشانه‌هایی نظیر خستگی و حالت تهوع مواجه هستند. پس اگر شما هم چنین علائمی دارید، توصیه می‌کنیم در سریع‌ترین زمان به پزشک مراجعه کنید و تحت نظر پزشک باشید. روش‌های متعددی برای درمان اورژانسی فشارخون پایین وجود دارد که در این مقاله قصد داریم به بررسی آنها بپردازیم و اهمیت درمان این مشکل و علائم آن را مورد بررسی قرار دهیم.
همانطور که اشاره شد در اغلب شرایط پایین بودن بلاد پرشن نگران کننده نیست. کمترین مقدار بلاد پرشن که ممکن است مشکل‌ساز و تهدید کننده شود، می‌تواند در افراد مختلف با توجه به تحمل، مقاومت بدنی و شرایط سلامتی آنها متفاوت باشد. همچنین برخی افراد با بیماری‌های خاص نیز ممکن است دچار افت بلاد پرشن شوند. عدم تمرکز، سبکی سر یا سرگیجه، غش کردن، حالت تهوع، خستگی غیر طبیعی و بیش از اندازه، کاهش آب بدن، تاری دید، رنگ پریدگی پوست، افسردگی و تنفس سریع، پشت سرهم و کم عمق از جمله علائمی هستند که اگر بطور ناگهانی رخ دهند، نیاز به درمان اورژانسی فشار خون پایین خواهند داشت.
لازم به ذکر است اگر علائم عنوان شده در پاراگراف قبل، شدت بالایی نداشته باشند، ممکن است با درمان‌های خانگی و گیاهی قابل درمان باشند. اما اگر افت بلاد پرشن به سرعت رخ دهد، فرد سریعا باید تحت درمان اورژانسی فشارخون پایین قرار بگیرد. زیرا افت شدید بلاد پرشن می‌تواند میزان خون دریافتی به اندام‌های بدن را کاهش دهد و موجب بیهوشی و شوک شود. نفس کشیدن کم عمق و سریع، نبض تند اما بسیار ضعیف، سردی پوست، از بین رفتن هوشیاری و کبود شدن پوست از مهم‌ترین نشانه‌هایی هستند که در صورت بروز آنها باید به سرعت با اورژانس تماس بگیرید.
اگر در حالتی که بلاد پرشن فرد بیش از حد دچار افت شده و علائمی از خود نشان می‌دهد، درمان اورژانسی فشارخون پایین امری ضروری بوده و باید در مدت زمانی کوتاه انجام گیرد چرا که می‌تواند برای بیمار عوارض متعددی از جمله شوک و بیهوشی، برخورد با زمین و به دنبال داشتن عوارض ناشی از آن، بروز مشکلات قلبی یا ایجاد سکته مغزی به همراه داشته باشد.
شوک، بیهوشی و زمین خوردن بیمار
با افت شدید بلاد پرشن، مقدار خونی که به اندام‌های گوناگون بدن فرستاده می‌شود، کاهش می‌یابد. در این حالت ممکن است عملکرد اندام‌های بدن با اختلال روبرو شوند و فرد دچار شوک شود. همچنین کاهش شدید بلاد پرشن می‌تواند میزان اکسیژن خون و جریان خون را کاهش دهد که در نهایت می‌تواند موجب کاهش هوشیاری یا بیهوشی کامل فرد گردد. در حالتی که بیمار دچار ضعف و سرگیجه شود و هوشیاری خود را از دست دهد، احتمال زمین خوردن وی افزایش می‌یابد. چنین حالتی می‌تواند منجر به شکستگی اندام‌های مختلف و آسیب جدی و خطرناک برای بیمار شود؛ حتی در مواردی که برخورد شدید باشد خطر مرگ بیمار را تهدید می‌کند.
بروز مشکلات قلبی یا ایجاد سکته مغزی
عموما فشار خون بالا را عامل اصلی بیماری‌های قلبی می‌دانند. اما زمانی که فشار خون کاهش می‌یابد، قلب همچنان در تلاش است با فعالیت بیشتر کاهش جریان خون به سایر اندام‌های بدن را جبران کند. افرادی که علائم شدید فشار خون پایین را ندارند، اما هر زمان که بلاد پرشن آنها را اندازه‌گیری می‌کنند از حد طبیعی پایین‌تر است به مرور زمان ممکن است با مشکلاتی نظیر نارسایی قلبی مواجه شوند. به علاوه احتمال دارد با مشکلاتی همچون ترومبوز ورید عمقی یا ایجاد لخته خون در رگ‌ها مواجه شوند که احتمال سکته مغزی را افزایش می‌دهد. زیرا همانطور که اشاره شد جریان خون در رگ‌ها کاهش می‌یابد و همین موضوع موجب لخته شدن خون می‌گردد که در صورت حرکت به سمت قلب، مغز یا ریه می‌تواند موجب سکته شود.
ممکن است زمانی دچار افت بلاد پرشن شوید که امکان قرار گرفتن تحت درمان اورژانسی فشار خون پایین برای شما وجود نداشته باشد و باید با اقدامی سریع از کاهش بیشتر بلاد پرشن جلوگیری کنید. همچنین در مواردی که کاهش بلاد پرشن شدید نیست و تنها علائم خفیفی احساس می‌کنید، می‌توانید با برخی روش‌های درمان خانگی از شدت گرفتن علائم جلوگیری کنید. توجه داشته باشید، چنانچه تحت درمان پزشک هستید و برای این مشکل دارو مصرف می‌کنید، تنها راه درمان این است که سریعا به سراغ قرص تنظیم فشار خود بروید. چنانچه قرص ندارید می‌توانید تا رسیدن اورژانس و مشورت با اپراتور 115 راهکارهای زیر را انجام دهید:
به آرامی روی زمین بخوابید و پاهای خود را در ارتفاع قرار دهید. تنها کافیست پاها را روی یک صندلی یا تخت به گونه‌ای قرار دهید که از سر شما بالاتر باشند. با این کار میزان خون منتقل شده به اندام‌ها افزایش می‌یابد و نشانه‌های ناشی از کاهش بلاد پرشن را بهبود می‌بخشد. از دیگر راهکارهای خانگی برای درمان اورژانسی فشارخون پایین خوردن مقداری نمک است. زیرا سدیم موجود در نمک به بالا رفتن بلاد پرشن کمک می‌کند. زمانیکه فردی به علت کاهش فشار غش می‌کند یا علائم دیگری دارد، کافیست اندکی آب و نمک به او بدهید. این راهکار بهترین روش درمان اورژانسی فشارخون پایین در خانه خواهد بود. البته استفاده از مواد شیرین نظیر آب قند نیز می‌تواند به بالا بردن بلاد پرشن در شرایط اورژانسی کمک کند.
چنانچه دچار فشار خون پایین هستید، لازم است در رژیم خود مواردی را رعایت کنید تا بتوانید فشار خونتان را تنظیم کنید. از جمله مهم‌ترین نکات در رژیم غذایی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
نوشیدن آب به اندازه کافی می‌تواند به میزان قابل توجهی از افت بلاد پرشن جلوگیری کند. زیرا کم آبی بدن یا به اصطلاح هیدراته شدن یکی از عوامل کاهش فشار خون است. بنابراین با مصرف به اندازه آب در طول شبانه روز می‌توانید از بروز شرایط اورژانسی جلوگیری کنید. اگرچه همیشه پزشکان توصیه می‌کنند میزان مصرف در غذاهای خود را کاهش دهید تا از بیماری‌های قلبی و بالا رفتن بلاد پرشن جلوگیری کنید. اما افرادی که مبتلا به افت فشار مزمن هستند باید اندکی نمک بیشتر مصرف کنند. مصرف غذاهایی نظیر خیارشور و زیتون شور در کنار وعده‌های غذایی، می‌تواند برای چنین افرادی مفید باشد. اسیدفولیک و ویتامین ب12 تاثیر خوبی در بهبود گردش خون دارند. بنابراین در رژیم غذایی خود بیشتر غذاهایی حاوی ویتامین ب12 و اسیدفولیک مانند گوشت گوسفند و گاو، جگر، لوبیا قرمز، تخم‌مرغ بگنجانید.
کاهش آب بدن، کمبود مواد مغذی بدن، استفاده از برخی داروهای خاص، مشکلات قلبی، اختلال غدد درون ریز، دیابت، بارداری، از دست دادن خون، عفونت‌های شدید، نظیر شوک سپتیک یا عفونت‌های موجود در جریان خون و واکنش‌های آلرژیک شدید که موجب شرایط خاصی به اسم آنافیلاکسی می‌گردد از جمله مهم‌ترین شرایط زمینه‌ای هستند که اگر با علائم افت بلاد پرشن همراه شوند فرد سریعا نیاز به درمان اورژانسی فشار خون پایین خواهد داشت.
در این مطلب در ارتباط با اهمیت درمان اورژانسی بلاد پرشن، درمان‌های خانگی آن و علائم این عارضه صحبت کردیم. همانطور که توضیح دادیم این عارضه همانند افزایش بلاد پرشن خطرناک نیست و در اغلب موارد افراد وجود فشار خون پایین در بدن خود اطلاع ندارند؛ مگر اینکه به میزان شدت کاهش بلاد پرشن زیاد باشد که فرد دچار علائمی نظیر سردرد، سرگیجه، ضعف، عدم هوشیاری شود و حتی در موارد شدید منجر به غش و زمین خوردن فرد گردد.
در این شرایط باید سریعا درمان اورژانسی فشار خون پایین انجام شود تا از بروز خطرات جبران ناپذیری جلوگیری گردد. از سوی دیگر کاهش بیش از حد و دائمی بلاد پرشن که زیر نظر پزشک متخصص درمان نشود، می‌تواند عوارض گوناگون و بسیار خطرناکی همچون سکته مغزی یا قلبی به همراه داشته باشد.
:: متخصصین قلب
:: کلینیک قلب
:: متخصصین قلب
اطلاعات جامعه پزشکان این رسانه با هدف تسهیل در یافتن اعضای جامعه پزشکی ، دسترسی به اطلاعات حرفه ای آنان و اطمینان خاطر از دارا بودن مجوزهای لازم برای ارائه خدمات حرفه ای مانند پروانه طبابت و در راستای اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات مصوب جلسه علنی 1387.06.11 مجلس شورای اسلامی و آیین نامه اجرایی قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات مصوب 1393.08.21 هیئت وزیران مبنی بر انتشار اطلاعات در بردارنده حقوق و تکالیف مردم از طریق رسانه های همگانی ارائه شده است.
